KIRIKKALE

7-Kırıkkale;

Coğrafi;

Komşular;Çorum, Çankırı, Ankara, Kırşehir, Yozgat.

Yüzölçümü;4589 km2.

İlçeler; Bahşılı, Balışeyh, Çelebi, Delice, Karakeçili, Keskin, Sulakyurt, Yahşihan merkez ilçe Kırıkkale.

İklim; Tipik bir İçAnadolu kenti Kırıkkale karasal iklime sahiptir. İl genelinde yazları sıcak, kurak, kışları soğuk, kar yağışlı iken baraj ve göletlerin çevresinde nispeten ılıman bir kış iklimi hissedilmektedir. 

Bitki Örtüsü; Denizden 700 m. yükseklikte, dağlar ve tepelerle- Çamlıca, Karakaya, Kırıkkale tepeleri, 1278 m. Yığlıtepe, 1450 m. Küre, 1577 m. Bozkaya, 1742 m. Gavur tepeleri, 1586 m. Dinek Dağı-Yediler Tepesi, Denek, Kızılada, Koçu dağları– ile çevrili bir il olan Kırıkkale geneline hâkim olan bitki örtüsü bozkırdır. 

Yüksek tepelerdeki ormanlık alanlarda çeşitli ağaçlara -bodur meşe, ardıç- rastlanırken yerleşimin ve tarımın hakim olduğu ova, yayla ve vadilerde- Kırıkkale Ovası, Çoruhözü Vâdisi, Küre Dağı-Hodar, Bedesten, Kamışlı, Sarıkaya; Koçu Dağı- Koçu, Denek dağlarındaki Gümüşpınar, Pehlivanlı, Suludere, Yeşilkaya, Azgın yaylaları–  çayırlar ve tarım arazileri göze çarpmaktadır. 

Bahar aylarında çevredeki dere, akarsu, çay, baraj ve göletlerle- Kızılırmak, Okun, Çoruhözü, Kılıçözü, Ahılı, Kuruçay, Yeni Çıkan dereleri, Delice, Sarılıöz çayları, Keskin, Hirfanlı, Kapulukaya, Kesikköprü barajları ile Çipi Göleti -çevrili ilde yetişen bitkiler – yavşan otu, susam, karanfil, papatya, haçlıçiçek, pelin, karadiken, sığırkuyruğu, sütleğen, çağ çiçeği, keven, üzerlik otu, nane, böğürtlen, ısırgan, hatmi, meyan otu, çöven otu, kuşburnu, madımak, ebe gömeci, hardal ve kekik – ile yemyeşil bir görünüm sergilemektedir. 

Ayrıca il toprakları madenler –kurşun, demir, manganez, kömür ile homblengranıt, siyenit, monzonit, tonolit, ağlit, pegmatit, granodiyorit, kuvarslı diyorit, bitotit granitler, asbest, mermer, fluorit, bakır, çinko, kromit, kireç ve manyezit – bakımından da oldukça zengindir.

Tarihi;

Kırıkkale ili ve çevresinde yer alan yaklaşık 21 höyükte- Delice-Y eniyapan , Harekli Höyük, Congar Köyü- Kültepe, Kırıkköy, Kaletepe- Kalehöyük, Sulucatepe -Kuzeren Köyü- Kuzeren Höyük,  Keskin- Köprü Köyü- Büyükkaletepe Höyük, Keskin- Kıyıhalil İnceli Köyü- Tepe Höyük, Keskin- Kavurgalı, Büyüktepe Höyük ve Armutlu höyükler,- Keskin- Efendi Köyü- Alibaz Höyük, Hasandede- Bıyıkaydın- Çatal Söğüt, Keskin- Ceritkale Köyü- Yaşçayır Höyük, Çifteli Köyü- Höyüktepe, Kaldırım Köyü- Sarımusalı Höyük, Sulakyurt- Bıyıkaydın Höyük vb.– yapılan araştırmalarda bulunan boyalı çanak çömlek, seramik örnekleri ve buluntulardan bölgenin tarihinin oldukça eski MÖ 5000- MÖ 3000 kalkolitik- taş maden çağı, eski tunç çağına kadar gittiği saptanmıştır. 

Daha sonra bölge, kent ve çevresinde MÖ 1750 Hitit, MÖ 2000- MÖ 1400 Asur, MÖ1200 Frig, MÖ 129 Bergama Krallığı- Helen-Roma ve 395 Bizans, 1071 Selçuklu ve Osmanlıların yaşadığı yine yapılan arkeolojik kazılardan  anlaşılamaktadır.  

Kurtuluş savaşı sırasında bağımsızlık savunmasına katılan Kırıkkale, Cumhuriyet’in ardından 1991 yılında il olmuştur.

Kırıkkale ve Çevresindeki Tarihi Yapılar;

7-2-1- Sulakyurt- Kozlu Yöresi Antik Kenti:

Sulakyurt yakınlarında Roma dönemine ait olduğu saptanan antik kentte çalışmalar devam etmektedir.

7-3-1- Keskin- Ceritkale Kaya Mezarları: 

Keskin İlçesi yakınlarında yer alan Ceritkale bölgenin en eski yerleşimlerinden biridir.

Ceritkale’nin tarihinin demir çağına kadar gittiği vadi yamaçlarında bulunan kaya mezarlarında yapılan araştırmalardan anlaşılmaktadır.

7-3-2- Keskin- Köprüköy- Çeşnigir Köprüsü; 

Köprüköy yakınlarında yapılış tarihi tam olarak bilinmese de mimarisi ve kullanılan malzemelerden anlaşıldığına göre Selçuklular döneminde yapıldığı varsayılan Çeşnigir Köprüsü zamanla harap duruma düştüğü için Yavuz Sultan Selim tarafından Mimar Sinan’a onarttırılmıştır.

Ayakları kayalık zemine sağlam temellerle oturtulan, 110 m. uzunluğunda, 6 m. genişliğindeki köprüye su akımlarını kontrol etmek için 12 göz yapılmıştır.

7-3-3- Keskin – Sulu Mağara; 

Doğal ve yapay oluşum özelliği ile dikkat çeken 285 m. uzunluğundaki üç katlı mağara özellikle son yıllarda yapılan onarım ve düzenlemelerle çok sayıda ziyaretçiyi çekmektedir.

7-3-4- Keskin- Haydar Sultan Külliye, Cami ve Türbesi;

Keskin- Haydar Sultan Köyü yakınlarında Böyrek dağları eteğinde yer alan caminin Geç Roma ve Erken Bizans dönemine ait kilise ya da manastırın üzerine yapıldığı anlaşılmaktadır.

İki adet kitabesi olan külliye,cami, türbe, hazire, çeşme ve suyu kükürtlü deliler kuyusundan oluşmaktadır.

Bölgedeki diğer türbeler; Küçükafşar, Tokuş Baba, Halil Dede türbeleridir.

Kırıkköy yakınında, tarihi ve yaptıranı bilinmeyen halen harap durumdaki Kırıkkale Kalesi, Delice – Eccobriga Antik Kenti, 14. ya da 16. yy. da yaptırılan, duvarları yontma ve moloz taştan, üzeri toprak damla örtülü Ballı- Balışeyh Cami, 1605 yılında Doğa Bey tarafından, kalın kırmızı, kahverengi küfteki taştan yaptırılan, zamanla onarılan geometrik kabartmalarla süslü alçı mihraba sahip Hasandede Cami ve Türbesi ve Koçubaba Cami ve Türbesi de ziyaret edilebilir.

Bunlara ek olarak Delice- Karabab Türbesi, Keskin- 1871 yılında yapılan zamanla onarımlar geçiren, taş bilezik süslemeleri ve tuğla minaresiyle dikkat çeken Çarşı Cami, 1435’te Şeyh Mehmed Bahaeddin tarafından yaptırılan ve kendi türbesinin de yanında bulunduğu kentin önemli ibadet yerlerinden biri olan Sulakyurt- Küçük Şamil Cami ve Türbesi, Şeyh Sadrettin Türbesi, bölge ziyaretlerinde öncelikle görülmesi yerlerden bazılarıdır. 

Keskin- Esatmüminli Ören Yeri, Hayriye Cami, Kavurgalı Höyük-Gavur Kalesi, Efendi Köyü- Alıbar Höyük, Delice- Koçubaba Köyü Türbe ve Cami, Ulu Cami, Yukarı Cami, Kırlangıç Köyü ve Aydınşeyh Köyü arkeolojik sit alanları, Sulakyurt – Ayvatlı Köyü- Kırlı, Faraşlı- Arılıöz, Kozlu Antik Kenti, Gültepe Höyüğü, Çelebi -Armutlu Höyük, Bahşılı-Karaahmetli Arkeolojik Sit Alanı, Kırıkkale- Hacılar- Cumaovası Arkeolojik Sit Alanı ile çevredeki önemli antik  höyükler- Keskin- Karaağıl Köyü- Hopagantepe, Haliltede Köyü- Sarımusalı, Çifteli Köyü- Höyüktepe, Ceritköy- Yaşçayır  ve Aşar Höyükler, Hacılar- Çatalsöğüt- Höyük, Sulakyurt- Dağhalilinceli- Kuzeren höyükleri bulunmaktadır.

Ayrıca kent ve çevresindeki diğer görülebilecek yerlerden; 15. – 20. yy. Osmanlı ve Avrupa ülkelerindeki silahları sergilemek amacıyla 1991 yılında kurulan Silah Müzesi ile kent ve çevresindeki mesire yerleri, parkları- Kızılırmak ve Vadisi, Delice Irmağı ve Vadisi, Balışeyh- Pehlivanlı, Azgın, Gümüşpınar, Suludere, Yeşilkaya, Hodar yaylaları, Karababa, Koçubaba, Karababa mesire yerleri, Bahşılı-Bedesten, Kamışlı, Sarıkaya, Koçu yaylaları, Delice- Delikli taş orman içi mesire yeri– bölge açısından son derece önemli doğal alanlardır.

Yorum bırakın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Scroll to Top