Gümrük Han, İl merkezi, Kapalıçarşı’ya bitişik 1562 yılında Behram Paşa tarafından yaptırılmıştır.
Ticaret yoları üzerinde tüccarlar, malları ve hayvanları için yapılan hanlar ülke genelinde kentlerin en işlek merkezleriydi.
İki katlı olarak inşa edilen Gümrük Han’da Selçuklu, Artuklu ve Osmanlı han mimari ve süsleme özellikleri göstermektedir.
Han, avluları, revakları, odaları ve mescidi ile kentin en görkemli yapılarındandır.
Kentteki on handan –Gümrük, Hacı Kamil, Barutçu, Mençek, Şaban, Kumluhayat, Fesadı, Samsat Kapısı, Millet ve Topçu hanları– biri olan yapı yanındaki Hanı Sipahi, Kazzaz pazarları ve Hüseyniye çarşılarıyla kentin en önemli alışveriş merkezlerinden biridir.
Zaman zaman onarımlar geçiren han, bugün el sanatları atölyeleri ve hediyelik eşya dükkanlarıyla , kentli ve turistlerin en çok ziyaret ettikleri yerdir.